Verlieslast moet men zelf tillen….maar niet alleen.

Het verlies van een dierbare, maar ook het verlies van gezondheid, het verlies van een baan, het verlies van de jeugd, de mogelijkheid om moeder te worden. Het verlies van veiligheid en geborgenheid…
In de loop van het leven verliest men en leert men ermee omgaan…… of juist niet.

In de begeleiding van mensen die verloren hebben hanteer ik het uitgangspunt dat men de verlieslast wel zelf moet tillen maar niet alleen. Ik richt mij  op de betekenis die het verlies voor je heeft, welke impact het heeft op je leven.
Verlies kan ook minder duidelijke klachten of problemen geven, die ogenschijnlijk niets met het oorspronkelijke verlies te maken hebben, zoals:

• een onbestemd gevoel
• gedeprimeerdheid
• stemmingswisselingen
• heimwee
• opleving van oud verdriet
• problemen in de relatie of op het werk

Verliesverwerking

Ieder mens staat in verbinding met belangrijke anderen: ouders, kinderen, liefdespartners, vrienden, buren, collega’s en soms dieren. Daarnaast ben je verbonden met je omgeving: je huis, het bos waarin je altijd wandelt, de cultuur die je omringt. Een belangrijke verbinding is ook die met je eigen lichaam. Daarmee ben je verweven.
Al deze relaties tezamen maken voor een belangrijk deel uit wie jij bent, je identiteit. Wanneer je één van deze verbindingen verliest, voel je dat je iets van jezelf kwijtraakt. Dan moet je jezelf min of meer opnieuw (uit)vinden. Verliesverwerking omvat meer dan ‘je verdriet een plaatsje geven’.

Verlies door de dood

Het hoort bij het leven dat verbindingen verbroken worden of veranderen. Soms gebeurt dat door de dood, plotseling en ruw. Ook wanneer je het einde ziet aankomen en er voldoende tijd is om afscheid te nemen, ontdek je later vaak ‘onaffe zaken’, problemen die niet zijn opgelost, dingen die je nog graag had willen vragen of zeggen. Dat kan niet meer: iemand aan de dood verliezen is onherroepelijk. Daarom is het sterven van een dierbare ingrijpend en moeilijker te verwerken naarmate de relatie belangrijker voor je is. Het verlies van je partner of het verlies van een kind kan een diepe twijfel oproepen aan de zin van het leven en de grond van je bestaan.

Verlies aan het leven

Je verliest niet alleen aan de dood maar ook aan het leven. Naaste familieleden die elkaar niet meer willen zien, echtscheiding, gedwongen ontslag of verhuizing. Als zoiets je overkomt, staat je leven op zijn kop. Zelfs als je er ‘vrijwillig’ voor gekozen hebt, kun je pijn, verdriet, woede, stress, uitputting en leegte ervaren, net als bij een sterfgeval. Je kunt lichamelijke klachten krijgen, in je spieren en gewrichten, aan je huid of in je spijsvertering. Je kunt in verwarring raken: wie ben ik nu, hoe kan ik verder leven zónder..?

Verlies van gezondheid

Als je door een ziekte of door ouderdom belangrijke levensfuncties verliest, krijg je het gevoel dat je lichaam je in de steek laat. Ook dan sta je voor een rouwproces: afscheid nemen van hoe het was en toegroeien naar acceptatie, waardoor je een nieuwe relatie met je lichaam kunt opbouwen.

Rouwverwerking

De tijd heelt alle wonden, luidt het gezegde. Inderdaad is tijd een belangrijke factor in een rouwproces: neem er de tijd voor, al worden mensen in je omgeving ongeduldig. Er zijn verschillende stadia in het rouwproces, die zowel voor stervenden als bij andere vormen van rouw herkenbaar zijn: woede, ontkenning, onderhandelen, depressie en uiteindelijk aanvaarding. Je kunt stadia in een rouwproces ervaren, maar hoe en in welke volgorde die verlopen is niet algemeen te voorspellen. Er is geen spoorboekje voor rouwverwerking: ieder mens is anders en rouwt anders. Volledige aanvaarding van verlies helpt je om verder te gaan, maar dat is niet iedereen gegeven. Je kunt leren leven met een verlies dat onaanvaardbaar voor je blijft.

Als je behoefte hebt om te praten en je vindt in je omgeving geen gewillige oren meer, dan wil ik er graag voor je zijn. Samen kunnen we onderzoeken waar je vastloopt en wat jou helpt om weer in beweging te komen, om te accepteren ‘wat er is’ en om jezelf in verbinding met anderen terug te vinden.